Τρίτη, 07/10/2014
Νέα σενάρια για την Αμφίπολη
| Εκτύπωση | 04 Οκτώβριος 2014, 07:00 | Επιμέλεια Παναγιώτης Γρηγορίου | H Σημερινή
Οι εξωτερικές επιχώσεις επιτρέπουν να εξελιχθεί ασφαλέστερα η διαδικασία της υποστύλωσης.
Μελέτη του Χάρβαρντ λέει ότι ο τύμβος ίσως ανήκει στον Λαομέδοντα της Λέσβου
Πόλεμος μεταξύ ανασκαφέων και γεωλόγων για τα «χωματουργικά» της Αμφίπολης και τον «Τάφο της Αλεπούς»
«ΤΟ ΙΔΙΟ το υποστύλωμα μπορεί να γκρεμίσει το μνημείο», δήλωσε αρχιτέκτονας
Όσο μένει άλυτο το μυστήριο με τον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη, τόσο πολλαπλασιάζονται οι θεωρίες για το ποιος μπορεί να είναι ο «ένοικος» του εντυπωσιακού μακεδονικού τάφου, που εδώ και σχεδόν δύο μήνες έχει συγκεντρώσει το ενδιαφέρον όχι μόνο των επιστημόνων, αλλά ολόκληρου του κόσμου. Μετά τη δήλωση του συγγραφέα Άρθουρ Τσαγκ, ότι ενδέχεται να έχει βρεθεί ο τάφος της Ολυμπιάδας, της μητέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, μία νέα μελέτη του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, που δημοσιεύτηκε το 1941 στο βιβλίο «Το Μνημείο του Λέοντα της Αμφίπολης», θέλει τον τύμβο να ανήκει στον Λαομέδοντα της Λέσβου, στρατηγό και στενό φίλο του μεγάλου στρατηλάτη.
Εστιάζουν στον λέοντα
Σύμφωνα με δημοσιεύματα στον Τύπο, το βιβλίο εστιάζει στον λέοντα της Αμφίπολης, το γλυπτό που ανακαλύφθηκε κοντά στην αρχαία πόλη, και περιγράφει λεπτομερώς τη σημασία και το ιστορικό υπόβαθρό του. Ο Λαομέδων της Λέσβου ήταν διερμηνέας και φρουρός στις εκστρατείες του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ασία. Σύμφωνα με ιστορικές καταγραφές, ο Λαομέδων είχε αρχικά εξοριστεί από τον Φίλιππο Β' -πατέρα του στρατηλάτη- και επέστρεψε στη Μακεδονία όταν ανέβηκε στον θρόνο ο Μέγας Αλέξανδρος. Μετά τον θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου, ο Λαομέδων κυβέρνησε μία μικρή σατραπεία στη Συρία.
Κατά τη διάρκεια αλληλοεξοντωτικών πολέμων που ξέσπασαν στην αυτοκρατορία του Αλέξανδρου, ο Λαομέδων εκδιώχθηκε από τον Νικάνορα. Αργότερα δραπέτευσε στην Καρία, με κάποιους ιστορικούς να πιστεύουν ότι στην Καρία ο Αλκέτας του προσέφερε την Αμφίπολη. Η σχέση του Λαομέδοντα με τo μνημείο του Λέοντος στην Αμφίπολη περιγράφεται και από τον πρώτο ανασκαφέα του χώρου, τον αείμνηστο Δημήτρη Λαζαρίδη, επίτιμο γενικό επιθεωρητή Αρχαιοτήτων και ομότιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Στο αφιέρωμα-έκδοση του Υπουργείου Πολιτισμού «Αμφίπολις», ο Δημήτρης Λαζαρίδης σημειώνει: «Στην Αμφίπολη εγκαταστάθηκαν οι τρεις πιο αξιόλογοι ναύαρχοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου: ο Νέαρχος, που καταγόταν από την Κρήτη, ο Ανδροσθένης, από τη Θάσο, και ο Λαομέδων, από τη Λέσβο. Ο τελευταίος είναι ο αφοσιωμένος σύντροφος του Αλεξάνδρου, τριήραρχος και διοικητής των αιχμαλώτων αρχικά, σατράπης της Συρίας αργότερα. Στον Λαομέδοντα πιθανώς αποδίδεται το μνημείο και αυτού τη δόξα, την πολεμική αρετή και το θάρρος συμβόλιζε».
«Ο τάφος είναι μακεδονικός»
«Όχι μόνο είναι μακεδονικός ο τάφος, αλλά ξέρουμε και ποιας εποχής. Είναι του τελευταίου μισού του τετάρτου αιώνα. Βεβαίως και έχει δίκιο η κ. Περιστέρη», δήλωσε χθες στο «Mega» η ακαδημαϊκός Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ. Η ίδια υποστήριξε ότι είναι απίθανο τα ευρήματα να σχετίζονται με τον Μ. Αλέξανδρο. «Στην Αμφίπολη θα βρουν ψαροκόκκαλα... Δηλαδή τη γοργόνα», ανέφερε αστειευόμενη.
Μάχη για τα χωματουργικά
Παράλληλα, ξέσπασε μάχη μεταξύ ανασκαφέων και γεωλόγων για τα «χωματουργικά» της Αμφίπολης και τον «Τάφο της Αλεπούς». Τα «μπάζα της ανασκαφής Λαζαρίδη», η κριτική που δέχεται η ομάδα Περιστέρη για υποτιθέμενες παρακινδυνευμένες μεθόδους αποχωμάτωσης και η περιβόητη σεισμική τομογραφία του Λόφου Καστά, αποτελούν εστίες έντονης αντιπαράθεσης ανάμεσα στη διεπιστημονική ομάδα των ανασκαφέων και μια σειρά ειδικών.
Συγκεκριμένα, στην ενημερωτική συνάντηση με τους δημοσιογράφους που έγινε την Πέμπτη το μεσημέρι στο Μουσείο της Αμφίπολης, από τις κυρίες Περιστέρη, Μενδώνη και Παναγιωταρέα, η επικεφαλής της ανασκαφής κυρία Κατερίνα Περιστέρη αναφέρθηκε γι' άλλη μια φορά στις δυσκολίες της έρευνας, αλλά και τη μέγιστη φροντίδα που δίνεται για την προστασία του μνημείου. Τα «μπάζα της ανασκαφής Λαζαρίδη» επανήλθαν γι' άλλη μια φορά στη συζήτηση, όταν η κυρία Περιστέρη διευκρίνισε ότι «γεωσκαναρίσματα δεν έχουν γίνει ποτέ εκεί όπου σκάβουμε τώρα. Εκεί είχε τα μπάζα Λαζαρίδη και ήταν αδύνατον να γίνει [τέτοιου είδους έρευνα].
Έχει γίνει στον φυσικό λόφο, όπου βρέθηκαν τάφοι εποχής σιδήρου και αρχαϊκών χρόνων». Όπως είχε αναλύσει σε προηγούμενη ενημερωτική συνεδρία, η ομάδα της κυρίας Περιστέρη χρειάστηκε να αφαιρέσει τα απορρίμματα προηγούμενων αρχαιολογικών επιχειρήσεων στον Λόφο Καστά. Ο πρωτοπόρος σκαπανέας της Αμφίπολης, ο Δημήτρης Λαζαρίδης, σκάβοντας στην αντίθετη πλευρά της σημερινής εισόδου, εναπέθετε τα μπάζα εκεί όπου τώρα ανασκάπτει η ομάδα Περιστέρη.
Κινδυνολογία
Ωστόσο, σχετικά με τα γεωφυσικά ζητήματα που προκύπτουν στον Λόφο Καστά, είχε αναπτυχθεί τις τελευταίες ημέρες έντονη φημολογία - ή ακόμη και κινδυνολογία. Ιδιαίτερα ο αρχιτέκτων κ. Αθανάσιος Νακάσης, τέως προϊστάμενος της διεύθυνσης αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού, μιλώντας στο thetoc.gr είχε διατυπώσει σειρά αποριών σχετικά με το πόσο ορθή είναι η αφαίρεση των επιχώσεων στο εσωτερικό του μνημείου, της επιχωμάτωσης στο εξωτερικό, αλλά και της υποστήλωσης της θολωτής οροφής.
Κατά τον κ. Νακάση, «μπορεί το ίδιο το υποστύλωμα να γκρεμίσει το μνημείο». Σε σχέση με το κρίσιμο και ευαίσθητο ζήτημα της εξωτερικής αποχωμάτωσης, απαντώντας σε μομφές του τύπου «η αποχωμάτωση έβλαψε τα μάρμαρα», η κυρία Περιστέρη αποκάλυψε ότι «δεν κάναμε αποχωμάτωση με μηχανήματα πάνω από τον τάφο. Όμως, το 1913 εδώ υπήρχε μια μονάδα βουλγαρικού στρατού και δίνονταν μάχες. Βρίσκουμε ακόμη οβίδες, που πιθανόν να προκάλεσαν ζημιά. Ενώ τον 6 μ.Χ. αιώνα είχαμε σεισμό 6,8 Ρίχτερ, που άλλαξε και τον ρουν του Στρυμώνα, προκαλώντας, επίσης ζημιά και στον τάφο».
ΠΗΓΕΣ: in.gr, Πρώτο Θέμα